De Sharehousedag zet je aan het denken
Leren van de praktijk. Leren van de wetenschap. Lees hoe Sharehouse mensen uit verschillende hoeken bij elkaar brengt.
De Sharehousedag zet je aan het denken
De bus brengt me van Rotterdam Centraal naar de Waalhaven, een belangrijke logistieke hub in Nederland. Om van in de stemming te komen! Ik stap uit met een groep grote jongens, 16, 17 jaar schat ik. Zij gaan naar school, het STC-vmbo college. En ja, daar moet ik ook zijn voor de Sharehousedag op 8 september: het Sharehouselab is in die school.We komen bijeen in een mooie open ruimte in de school en de hele dag lopen er studenten om ons heen en tussen ons door. Dat is dus letterlijk delen van onderwijs, praktijk en kennis.Het kan weer! Het mag weer! Bij elkaar komen, spontaan kennis en ervaringen delen, samen iets beleven… We hebben het allemaal gemist de afgelopen twee jaren: managers en medewerkers uit logistieke bedrijven, onderzoekers, adviseurs, studenten en docenten die zich verdiepen in de toekomst van de logistiek.
We zullen te zien en te horen krijgen wat er in Sharehouse allemaal is ontwikkeld aan toepasbare kennis. Er zijn inleidingen en workshops waarin ook demonstraties worden gegeven. We zullen inzichten delen en ook bespreken wat daarvan de impact kan zijn. Prof. dr. Josette Dijkhuizen, de dagvoorzitter neemt ons hierin mee.
‘Het orderpicken in een warehouse volledig laten overnemen door robots is veelal inflexibel en te duur gebleken. Behalve misschien in enkele hele grote bedrijven’. Dat stelt de eerste inleider: Prof. dr. René de Koster van de Rotterdam School of Management (RSM). De bedrijven die robots inzetten, dachten dat ze met alleen robotisering beter af zouden zijn. Want robots kun je 24/7 inzetten en orderpickers zijn steeds moeilijker te vinden. Maar dat valt dus tegen.
De Koster en zijn team onderzoeken nu hoe een samenwerking tussen mensen en robots (of in dit geval ‘cobots’) productief kan zijn. Er lijkt een productieve taakverdeling mogelijk. De robots doen dan vooral het zware en eentonige werk of ze worden ingezet in nauwe ruimtes. De ‘handjes’ moeten ervoor zorgen dat er van een betrouwbaar en flexibel proces sprake is.
Een vraag uit het publiek: ‘is de kwaliteit van werk (‘voorkomen van monotone en tempogebonden arbeid’, artikel 3 van de Arbowet) ook een criterium in het onderzoek?’ De Koster antwoordt dat dat een lastige kwestie is. Het gaat om het vinden van een ‘positieve manier’ van samenwerken tussen mens en robot. Er zijn wel voorbeelden van inrichting van het werk zo dat ook mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie er kunnen werken. Inzet van zijn experimenten is onder meer ’hoe kan de mens de robot de baas blijven?’ Of ’hoe blijven mensen betrokken bij de ontwikkeling van het werk’?
De Koster voorziet dat bedrijven vooral gaan inzetten op kleinschalige systemen. Daarmee verdienen zij de investeringen sneller terug. En omdat er op een positieve manier met robots wordt samengewerkt, zullen ze er ook beter in slagen om mensen langer in dienst te houden.
‘Sharehouse wil de toekomst van de logistiek beter maken door de mens centraal te zetten’, zegt Paul Preenen, projectleider van Sharehouse. Verbeteringen in dat opzicht zijn nodig en mogelijk omdat: het accepteren van nieuwe technologie door mensen in de sector te langzaam gaat, er een personeelstekort is en omdat de aandacht voor goed werkgeverschap en sociaal beleid voor verbetering vatbaar is. Hier kan Sharehouse iets aan doen door kennis te ontwikkelen in samenwerkingsprojecten van bedrijven, onderwijs en wetenschap. In het fysieke lab van Sharehouse worden nu technologieën getest samen met mensen die in de praktijk werken of met studenten van het STC-college. Het gaat bijvoorbeeld over de AGV (Automated Guided Vehicle), VR-brillen (Virtual Reality) en het Exoskelet. En de vraag daarbij is: ‘hoe kunnen deze technologieën ingezet worden ter verbetering van de resultaten van het bedrijf én het werk’? Daarnaast zijn er diverse ‘learning communities’ opgericht. Daarin wordt de kennis verder toepasbaar gemaakt door mensen uit logistieke bedrijven en medewerkers van onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Bedrijven blijken ook heel graag en veel van elkaar te leren in deze samenwerkingsverbanden.
Na deze inspirerende inleidingen kunnen wij, de deelnemers aan de Sharehousedag, drie van de vijf aangeboden workshops volgen of meedoen aan een rondleiding.Ik doe eerst een rondleiding. Op deze school zit je niet alleen op een stoeltje aan een tafeltje met je armen over elkaar of een pen in de hand! Het eerste ‘klaslokaal’ is eigenlijk een klein magazijn. Je leert er hoe diverse spullen erin komen en weer uitgaan en hoe je daarin werkt en hoe je de boel managet. Dan worden we naar een typische kantoorruimte gebracht; dit is ook een klaslokaal! Hier worden studenten getraind in ‘21th century skills’, zoals: hoe sta ik netjes een klant of leverancier te woord, ook als hij of zij – niet zo netjes – gaat foeteren, schelden of dreigen. Ze vliegen studenten van de toneelacademie in om zo’n (onhebbelijke) relatie te spelen!
In het Sharehouselab wordt een automatisch geleid voertuig (AGV) gedemonstreerd door Ziagul Hosseini van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). Bedrijven hebben belangstelling voor zulke voertuigen om hun medewerkers te ondersteunen. Eerder heeft Wim Bens geopperd dat een AGV of een autonome mobiele robots (AMR) de drempel van werken in warehouses voor mensen met een beperking kan helpen verlagen.
We kunnen als deelnemers zelf ervaren hoe het is om met behulp van de AGV een aantal orderpicking-taken uit te voeren. Is het voor de order picker prettiger om de AGV te volgen óf om gevolgd te worden door de AGV? Ervaar je meer stress bij het voorop gaan of bij het volgen?
Ja, met zo’n voertuig wordt het werk wel leuker, denk ik. En als je vooroploopt, kun je het tempo beter zelf aangeven, binnen de productie-eisen dan. Je kunt je er wat bij voorstellen. Maar zo’n experiment is er natuurlijk juist voor bedoeld om te weten te komen of wat je bedenkt ook werkelijk zo blijkt te zijn in de praktijk.
Zouden we in een volgend experiment kunnen uitzoeken hoe we het orderpicken gevarieerder, uitdagender kunnen maken?
Gamified learning in magazijnen, is mijn volgende workshop. Marloeke Werst van 21CC Education laat toepassingen zien van door 21CC ontwikkelde games. De game ziet er mooi uit en het lijkt me leuk om met een game ingewerkt te worden in een nieuwe job. Dat zouden ze in veel meer bedrijven, ook bij ander werk, moeten doen.
Een van de bedrijven waarmee Marloeke samenwerkt is de Technische Unie. Angelo Schraauwen van de Technische Unie vertelt over hun goede ervaring met deze games. Medewerkers leren snel en gemakkelijk, de inwerktijd wordt korter; mensen kunnen eerder productief worden ingezet. En mensen kunnen snel te weten komen of dit werk ze ligt of niet. En zo niet, dan vertrekken ze na heel korte tijd. Dat is voor iedereen beter. De werknemer kan snel ander werk zoeken dat wel past. Voor de Technische Unie bespaart het de hoge kosten die gepaard gaan met hoog verloop in de eerste maanden na indiensttreding.
Mijn gedachten gaan wel even malen. Met behulp van games snel te weten komen of iemand bij het werk past en inwerken is zeker belangrijk en maakt het hele proces aantrekkelijker voor de jonge generatie. Maar als een bedrijf kampt met problemen bij de werving van voldoende mensen of met het vasthouden van mensen, kan het ook belangrijk zijn om te achterhalen welke veranderingen in het werk zelf of de omstandigheden vaker tot een match zullen leiden. Misschien een idee voor toekomstig onderzoek?
Welke workshops heb ik nu gemist? Ten eerste: ‘Intern ondernemerschap in de logistiek’ Dr. Marjan Gorgievski van de Erasmus Universiteit (EUR) ging in op de vraag welke vaardigheden intern ondernemerschap vraagt van medewerkers en leidinggevenden. Jammer dat ik er niet bij was. Ik had willen vragen of daarvoor ook ruimte geboden wordt in logistieke bedrijven en of ook ideeën die getuigen van ‘out of the box’ denken de ruimte krijgen.
Ook heb ik gemist: de workshops over de exoskelet van Frank Krause en Maurits van der Veen van TNO en de VR simulatie met Mahsa Alirezaei en Jelle de Vries van RSM. ‘Een exoskelet is een draagbaar hulpmiddel, dat ervoor zorgt dat je rug bij het tillen minder belast wordt’, lees ik in een toelichting bij het programma. Bij de VR-simulatie in het lab gaat het om de vraag of bij het rijden door magazijnen, een VR-bril effectieve feedback kan geven voor veiligheid en productiviteit. Helaas kan ik niet overal bij zijn…
Ja… gaat mijn hoofd dóór: productiviteit, effectiviteit, winst, terugverdientijd …. ‘kassa’, zo je wilt…. daar gaat het natuurlijk om. De kwaliteit van werk kan maar verbeterd worden voor zover de winst in stand blijft. Maar is het echt niet mogelijk om al onze gezamenlijke denkkracht in te zetten om uit te vinden hoe we én de kassa kunnen bedienen én ‘goede banen’ (‘decent work’, volgens de International Labour Organization) kunnen creëren? Een distributiecentrum of warehouse heel anders opzetten, zelforganiserende teams de orders per grote klant (groep) laten afhandelen, de technologie inzetten ter ondersteuning van het op die manier georganiseerde werk…. Ik denk maar een beetje ‘out of the box’. Geweldig leuk zo’n dag met enthousiaste onderzoekers en enthousiaste praktijkmensen, interessante demonstraties. Goed om te zien en ervaren dat er in de cruciale logistieke sector vele initiatieven zijn om de mens meer en meer centraal te stellen in de productie en dat velen open staan voor vernieuwingen…. Het zet je aan het denken en dan kom je steeds weer op ideeën voor vervolgonderzoek!
Bron: Sharehouse
