Digitale platforms en duurzame mobiliteit

De kennisagenda voor de ontwikkeling van toekomstbestendige mobiliteitssystemen is in 2019 ontwikkeld om kennisvragen uit het mobiliteitsdomein voor mensen en goederen te adresseren. In het missieteam D+ is die kennisagenda opgedeeld in zogenaamde use cases, en dwarsdoorsnijdende thema’s. Deze whitepaper is een analyse van een van die dwarsdoorsnijdende thema’s: de rol van platforms in de mobiliteit.

Platforms duiken overal op in onze maatschappij, en dus ook in verkeer en vervoer. Deze platformen lijken de ene keer belangrijke drijvers voor innovatie te zijn, en op andere momenten blijkt dat sommige platforms ook dreigingen in zich dragen. Een platform als thuisbezorgd heeft de afhaalmaaltijdsector behoorlijk op zijn kop gezet, maar tegelijkertijd zijn er discussies over de marges die overblijven voor restauranthouders en de juridische bescherming van bezorgers. In de logistieke wereld is er ook veel onduidelijkheid over de impact van partijen zoals Überfreight en UTurn. Wat wel duidelijk is, is dat deze manier van bedrijvigheid ontwikkelen impact heeft. De overheid ziet daarom op een aantal beleidsterreinen ook mogelijkheden om via het mechanisme van een ‘platform’ veranderingen tot stand te brengen.

Deze publicatie in opdracht van TKI Dinalog is een aanzet tot een gestructureerd kader waarmee de platforminitiatieven voor duurzame mobiliteit geanalyseerd en beoordeeld kunnen worden. Deze beoordeling kan leiden tot het op- of afschalen van interventie van marktpartijen, collectieven of overheden. Deze bijdrage is expliciet ingestoken vanuit een economisch perspectief. De economische wetenschap heeft een heel bruikbare theoretisch kader waarmee de interactie tussen bedrijvigheid en de rol van de overheid geanalyseerd kan worden. Tegelijkertijd is deze economische blik er natuurlijk één mogelijke blik. Andere perspectieven, zoals een zuiver juridische, bestuurskundige, sociale of technische zullen zeker aanvullend zijn.

Deze publicatie onderschrijft het belang van een integrale visie, en daarmee ook een integrale afweging, van de inzet op platforms om beleidsdoelen mee te realiseren. Daarbij speelt een belangrijke rol welke frictie een specifiek platform nu adresseert, en welk markt/overheids/systeemfalen het platform moet oplossen. Het is belangrijk om te voorkomen dat met het introduceren van een platformoplossing niet alleen een falen opgelost wordt, maar ook een nieuwe frictie in de markt wordt geïntroduceerd. Dit is een complex vraagstuk, waarvoor TKI Dinalog met deze whitepaper een bijdrage willen leveren.