Innoveer maintenance en service logistiek, maar niet alleen

Auteur: Anke Hoets

Het ei van Columbus werd nog niet gevonden, maar de eerste bijeenkomst van Logistiek Verenigd leverde veelbelovende inzichten op. De organisatie verenigt de NVDO, VLM, SLF en TKI Dinalog. Tijdens ‘Maintenance Meets Service Logistiek’ keken enkele tientallen van hun leden vooruit, naar de toekomst. Er werd druk gefilosofeerd over de vraag hoe de twee disciplines beter kunnen samenwerken en wat synergie tussen maintenance en service logistiek kan opleveren. Het uitgangspunt: innovatie is hard nodig.

“Bij innovatie wordt altijd gedacht aan techniek. Ik hou graag een pleidooi voor beter praten met elkaar en luisteren”, aldus een van de deelnemers. Hij boog zich over de vraag hoe nieuwe vormen van samenwerking het onderhouds- en serviceproces kunnen verbeteren. De afdelingen maintenance en service logistiek opereren vaak op eilandjes, waarbij de eigen planning en werkwijze voorgaat. “De logistiek kijkt teveel naar het logistieke proces, onderhoud naar de technische aspecten”, merkte iemand op.

Wereld verandert in hoog tempo
Tien jaar geleden hadden we nog geen smartphone of elektrische auto. Nu kunnen we niet meer zonder en werkt Tesla aan voertuigen waarvan het onderhoud bestaat uit een software-update. De technologische ontwikkelingen volgen elkaar zo snel op dat langs elkaar heen werken en wachten op elkaar geen optie meer is, ook niet in de onderhouds- en servicelogistiek. Twee trendverkenners maakten duidelijk hoe snel de wereld verandert. Apps om zelf je dna te herprogrammeren, de zelfrijdende auto van zoekmachinegigant Google en Uber die de taxicentrale overbodig maakt. Talloze innovaties kwamen voorbij tot en met Philips die geen lampen meer verkoopt, maar een dienst; licht.

Adapt or die
‘Adapt or die!’, was het dringende advies van de trendverkenners. Verandering is onvermijdelijk en het is maar beter er open voor te staan en er creatief mee om te gaan. Doe dat vooral niet alleen, maar kijk over de schutting. Want groei en innovatie worden versneld door kennis van meerdere vakgebieden samen te voegen en er op voort te borduren. Zo is Tesla revolutionair bezig, maar is nieuwkomer Fisk alweer verder met een elektrische auto waarvan de accu binnen 9 minuten is opgeladen.

Terug naar de synergie tussen maintenance en servicelogistiek. In drie rondes lieten de deelnemers hun gedachten de vrije loop gaan. Een aantal termen sprongen er uit: durf samen te werken, zorg voor één partij die samenwerking stuurt, voeg afdelingen samen zodat ze als één gaan denken. Of zorg voor een beter begrip via job rotation. Besef daarbij dat een collega misschien verrassende inzichten kan bieden, omdat hij met een frisse blik naar je functie kijkt.

Hulpmiddelen
Hoe kunnen we dat alles een handje helpen? Bijvoorbeeld door één opleiding voor één job of kennisgebied te creëren. Of door de organisatie functieloos in te richten. Data delen was een veelgehoorde suggestie om processen op elkaar af te stemmen en efficiënter te maken. Ook was er veel aandacht voor gamification. Via digitale nabootsing van onderhouds- en service logistieke processen leren medewerkers wat er mis kan gaan als belangen tegen elkaar in gaan. Zo leren ze gemeenschappelijke belangen te vinden waardoor het bedrijfsbelang zwaarder gaat tellen dan het teambelang.

Maintenance en service logistiek opheffen?
De meest vergaande gedachte was om de logistiek en het onderhoud uit het bedrijfsproces te halen. Zo’n toekomstbeeld is niet ondenkbaar, computers en robots nemen nu al veel taken over en maken de mens overbodig. “Waar is de fun dan nog? En wat doen we met oudere werknemers?”, vroegen deelnemers zich hardop af. Een ander antwoordde daarop om in kansen te denken. Robots leren van mensen. En er zijn verschillende verdienmodellen mogelijk waarin ruimte is voor verschillende mensen. Waar een deur dichtslaat, gaat er elders altijd weer een open. Dat heeft de geschiedenis voldoende aangetoond.

Blockchain

Martijn Siebrand van TKI Dinalog hield tijdens ‘Maintenance Meets Service Logistiek’ een presentatie over Blockchain. Hij noemt de technologie een ‘veelbelovende hype die de supply chain drastisch kan veranderen’. Blockchain is een netwerk van computers waarop digitaal een grootboek wordt bijgehouden. Via dat grootboek wordt bijvoorbeeld vracht gevolgd van punt A via B en C naar D. Of onderdelen die affabriek via logistiek en monteur naar de klant gaan. Je kunt er checken of een bitcoin al is uitgegeven en of een tas authentiek is.

Het grootboek is een soort platform zonder eigenaar. Netwerkleden krijgen toegang tot dat deel van het platform dat ze nodig hebben voor hun eigen werkzaamheden. Ze halen informatie op (zoals van andere partijen in de keten) en voeren in de eigen omgeving mutaties in zodra ze een product of dienst afhandelen. Alle delen van het netwerk zijn gelinkt en iedere tien minuten geupdate met de laatste, versleutelde mutaties versleuteld. Het systeem is open en verifieerbaar. Hacken kan vrijwel niet, omdat er niet één centrale versie is.

De voordelen van Blockchain zijn groot, omdat alle betrokken partijen op hetzelfde moment dezelfde data hebben. Het minimaliseert foutmarges, vergroot de betrouwbaarheid en efficiëntie in de keten en zorgt dat het proces sneller wordt doorlopen. Stelt u zich eens voor dat de bank de betaling van een factuur goedkeurt op het moment dat de vrachtwagen bij de poort staat en uw goederen aflevert. Nooit meer 180 dagen wachten op je geld.