Podcast: De cowboy wereld van crossborder e-commerce

Er is veel mis met crossborder e-commerce. De waarde op de factuur stemt vaak niet overeen met de inhoud van pakketjes. Dus is het lastig – zo niet onmogelijk – om als douane te handhaven. Deze podcast maakt duidelijk waar het aan schort en wat de oplossingen zijn. Verder: Coolblue en Flinders als logistieke toppers.

De perceptie bij de handhaver is: alles wat uit China komt riekt naar fraude. Althans dat is zoals sommige partijen in de e-commerce wereld dat ervaren. Is dat terecht of niet, daar gaat het over aan de podcasttafel.

Feit is dat de internationale e-commerce wereld al een tijdje aanloopt tegen een serieus probleem. De uitdaging is volgens TKI Dinalog directeur Albert Veenstra de gigantische volumes per zending, die jaarlijks vanuit met name China de Nederlandse grens overkomen. “Dat leidt tot beheersingsvraagstukken bij de douane. Eigenlijk moeten we naar een ander proces van aangiftes doen en van toezicht houden. Aangifte doen per individueel pakketje, daar moeten we van af.”

Niet meer 1 container van 1 verlader
De grote namen – Alibaba, Amazon, maar ook inmiddels bol.com – zijn steeds meer afhankelijk van veel kleine MKB bedrijfjes, die de stille kracht vormen achter de enorme groei van deze platforms. Roy Lenders (Fontys Hogeschool en zelf ook e-commerce ondernemer) spreekt van een ‘cowboywereld’. “De houding is: niemand kan mij iets maken, ik heb hier geen vestiging, waarom zou ik niet tussen de regeltjes door laveren?”
“De vele partijen die achter de platforms schuil gaan maken het geheel inderdaad onzichtbaar.” Dat zegt Sander van Lent van Gaston Schul, hij adviseert organisaties op dit gebied. “Vroeger ging het om containers van een verlader die je kende. Dat maakt het voor een handhaver als de douane een stuk gemakkelijker.

Waardes op factuur kloppen niet
Ed Jansen, directeur van Van der Helm in Rhoon, is expediteur en raakte twee jaar geleden verzeild in de crossborder e-commerce wereld. “We zagen al snel dat het hele douanestuk erg moeizaam verloopt en nauwelijks compliant is aan de wetgeving. Hoe krijg je de juiste datasets aangeleverd om te weten wat wel of niet onder de omzetbelastinggrens van 22 euro valt? Hoe moet je elektronisch aangifte doen? Dat heeft veel tijd nodig gehad. Een goede douaneafdeling is in crossborder wereld essentieel.”
“Alle bedrijven lopen daar tegen aan”, zegt Van Lent. “De waardes die op de factuur staan, zijn niet altijd juist – ik druk me voorzichtig uit. De grote fulfilment platforms gaan echter zorgen voor versnelling van de afhandeling en ook hoe we met wet- en regelgeving moeten omgaan. Dus daar liggen wat mij betreft ook kansen.”

Logisch dat veel via de UK gaat
In andere Europese lidstaten gaan de autoriteiten vaak wat gemakkelijker om met de manier van waardebepaling. “Die grens van 22 euro is in elk land verschillend”, merkt Lenders op. “Niet verwonderlijk dat veel pakjes vanuit China over Engeland en Tsjechië gaan, omdat daar de vrijstellingsgrens hoger ligt. Dat gaat wel veranderen, als de EU dat recht gaat trekken, maar dat duurt nog even. In de tussentijd moet de douane meer en beter controleren.”

Volgens Jansen ontbreekt daarvoor de capaciteit. “Daarom is er vaak sprake van nacontroles en dan is de aangever, wij dus, de partij die verantwoordelijk wordt gehouden. Wij hebben inmiddels maatregelen genomen om de risico’s in te perken.” Van der Helm maakt bijvoorbeeld printscreens van de websites waarop producten worden aangeboden.

Lukt niet om in gesprek te komen
Twee lastige politieke vraagstukken signaleert Veenstra. “Eén is de al benoemde harmonisatie in Europa. Dat gaat over BTW wetgeving waarmee lidstaten veel eigen beleid kunnen voeren. Het tweede is China. Enkele Fontys studenten waren daar voor ons mee bezig, maar het lukte ze niet om met wie dan ook daarover in gesprek te komen. Dat is best een probleem en daar zul je toch samen binnen de EU en met China een oplossing voor moeten vinden. Dat stuit op veel weerstand.”
“We komen met e-commerce in een soort eindspel”, zegt Lenders tenslotte. “Met veel meer concurrentie op Europees niveau, want de groei halen grote platforms uit crossborder en veel minder van binnen de landsgrenzen. Ik voorzie de opkomst van een groot Europees netwerk.”