PODCAST – ‘Sociale innovatie laat vernieuwing slagen’

“Vroeger kwamen de innovaties van de afdeling R&D. Nu komen ze vooral van de werkvloer. Je kunt innovatie niet meer kopen, je zult de hele organisatie erbij moeten betrekken. Veel bedrijven in de logistiek missen de sociaal innovatieve context, die nodig is om innovaties tot een succes te brengen.” Steven Dhondt (TNO) legt in deze podcast uit hoe dat komt. 

Eind vorig jaar verscheen de Roadmap Sociale Innovatie van de Topsector Logistiek, waarin met name TNO en Windesheim hun kennis op dit gebied hebben gebundeld. Het thema groeit in populariteit, nu de arbeidsmarkt voor veel bedrijven in de logistiek het voornaamste hoofdpijndossier is geworden. De roadmap helpt om een strategische visie te ontwikkelen en zet aan tot gezamenlijke acties in de sector.
“Want de sector logistiek is inhoudelijk interessant genoeg voor talentvolle medewerkers, maar de sector weet zichzelf niet goed te verkopen”, constateert Dhondt in deze podcast. “Maar aan de andere kant denk ik ook, dat je niet kunt blijven praten over een beter imago en vervolgens niets doet in de praktijk aan zaken als een prettige werkomgeving, beter leiderschap, autonomie in het werk, meer teamgericht werken; kortom een sociaal innovatief klimaat op de werkvloer.”

Al vijf jaar bezig
Voor zeker 90 procent van de bedrijven geldt dat ze daar te weinig aan hebben gedaan, aldus de onderzoeker van TNO, die tevens deeltijdhoogleraar is in Leuven. “We hebben nu vijf jaar ervaring op dit gebied, maar het wachten was op een breder samenwerkingsverband waarin we vaststellen wat nuttig en nodig is voor bedrijven om sociale innovatie in de praktijk in te voeren. Dat is er nu. Veel bedrijven willen aan innovatie doen, maar slechts een beperkt deel slaagt er in om ook echt de medewerkers er bij te betrekken.”

‘We lopen aan tegen een technologie-distorsie’
Van alle kanten dringen nieuwe technologische veranderingen zich op. Dhondt denkt zeker dat toepassing van nieuwe technologie tot veel voordeel kan leiden. “Of het komt tot massale invoering van zaken als robotisering en big data is de vraag. Het gaat in ieder geval een stuk trager dan we nu denken. Ik merk op dat we aanlopen tegen een technologie-distorsie, te veel focus op een specifieke technologie zoals voice-picking. Wat ontbreekt is de samenhang met andere technologie en met de organisatie. Dat is wel nodig om er voor te zorgen dat de gewenste verandering ook echt gaat plaats vinden.”

Manager moet ook zichzelf ontwikkelen
Leidinggevenden zijn cruciaal in dit verband. De fout die vaak wordt gemaakt is, dat managers gaan vertellen wat medewerkers moeten gaan doen, of anders moeten doen. “De leidinggevende van de toekomst is in staat om de doorvertaling van de doelstellingen zo te doen, dat hij medewerkers betrokken en gemotiveerd houdt. Dat kun je trainen, maar een cursus alleen is onvoldoende. Van het hogere management mag je verwachten, dat van daaruit coaching wordt gegeven, zodat ook de leidinggevende zichzelf kan ontwikkelen.” Sociale innovatie in de logistieke praktijk hoeft geen complex verhaal te zijn. Dhondt noemt twee voorbeelden die dat duidelijk maken – Jordex Shipping & Forwarding en DSV Solutions – en waaruit blijkt het van groot belang is dat leidinggevenden hun nieuwe rol goed oppakken met onder andere nieuwe coachingsmodellen.

Roadmap helpt om kennis te delen
De nieuwe roadmap is volgens Dhondt een uitstekend hulpmiddel om bedrijven op weg te helpen. Concreet kunnen bedrijven hieruit de richtlijnen halen om te komen tot nieuwe tools, maar ook over het oprichten en in stand houden van learning communities. Verder wijst de roadmap een route aan waarlangs een kennisinfrastructuur kan worden ontwikkeld om opgedane kennis en ervaring beter te delen met de sector. Het idee is om onderwijsinstellingen een soort lab-omgeving te laten creëren waar MKB bedrijven kunnen experimenteren met de manier waarop zij sociale innovatie in het eigen bedrijven van de grond kunnen krijgen.

De roadmap van TNO, Windesheim en TKI Dinalog brengt drie programmalijnen in kaart, die moeten bijdragen aan de ontwikkeling van kennis op dit gebied en het verdelen er van. Klik hieronder om de roadmap in zijn geheel te downloaden. Meer over de activiteiten vanuit de Topsector Logistiek gericht op sociale innovatie staat op de website van KennisDC Logistiek.